„Deepfake” – cyfrowa manipulacja w działaniach edukacyjno-profilaktycznych z seniorami
20 marca 2025 roku policjantki z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie przeprowadziły prelekcję poświęconą problematyce oszustw wymierzonych w seniorów. Spotkanie odbyło się w Centrum Aktywności Seniora „Popatrz Sercem” przy ul. Mieszczańskiej w Krakowie.
„Deepfake” to technika cyfrowej edycji obrazu, polegająca na realistycznym łączeniu ludzkich twarzy z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Dzięki tej metodzie powstają wyjątkowo przekonujące obrazy lub wypowiedzi, które mogą być wykorzystane do podszywania się pod inne osoby. Ułatwia to oszustom manipulację i działania przestępcze, takie jak wyłudzenia finansowe czy rozpowszechnianie fałszywych informacji. Edukacja i ostrożność są najlepszą ochroną przed tego typu zagrożeniami.
Podczas prelekcji omówiono różne rodzaje oszustw, w tym te wykorzystujące nowoczesne technologie, takie jak deepfake czy fałszywe wiadomości, a także tradycyjne metody, m.in. „na policjanta”, „na wnuczka” czy „na pracownika banku”. Zwrócono uwagę na manipulację, która stanowi nieodłączny element działań oszustów. Policjantki podkreśliły, że kluczowe jest wypracowanie przez seniorów schematu postępowania w sytuacjach potencjalnego zagrożenia, aby uniknąć manipulacji i utraty pieniędzy.
Jak chronić siebie i bliskich?
• Zasada ograniczonego zaufania – nigdy nie przekazuj pieniędzy osobie, której tożsamości nie możesz zweryfikować.
• Nie klikaj w podejrzane linki – zawsze upewnij się, czy wiadomość rzeczywiście pochodzi od urzędu, banku lub firmy kurierskiej.
• Sprawdzaj prośby o pomoc – przed wpłatą na zbiórkę potwierdź jej legalność.
• Unikaj podejrzanych inwestycji – jeśli oferta wydaje się zbyt dobra, by była prawdziwa, prawdopodobnie jest oszustwem.
• Zgłaszaj podejrzane sytuacje – w razie wątpliwości skontaktuj się z rodziną lub Policją.
W trakcie spotkania przekazano seniorom materiały edukacyjne w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Edukacyjnej #ZnamTeNumery, zainicjowanej przez Komendę Główną Policji. Uczestnicy otrzymali policyjne ulotki, m.in. „Seniorze, nie daj się oszukać! Porady prewencyjne”, opracowane we współpracy Wydziału Prewencji KWP w Krakowie z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Policji (IPA) Region Kraków. Zaprezentowano także Krajową Mapę Zagrożeń Bezpieczeństwa – interaktywne narzędzie Policji umożliwiające zgłaszanie przypadków naruszających porządek i bezpieczeństwo.