Oszustwa na „wypadek drogowy” – jak przeciwdziałać oszustom?
W dniu 21 lutego 2025 roku policjantki Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie przeprowadziły prelekcję poświęconą zagadnieniom związanym z różnorodną tematyką oszustw w Centrum Aktywności Seniora – Fundacja Nowe Centrum przy ul. Pachońskiego w Krakowie.
Oszustwo na „wypadek drogowy” działa według następującego schematu- senior otrzymuje telefon, w którym rzekomy policjant, prokurator lub nawet członek rodziny informuje go o tragicznym zdarzeniu. Oszuści podają, że wnuk, syn lub córka spowodowali poważny wypadek, w wyniku którego ktoś został ranny lub poniósł śmierć. Przekaz jest zawsze dramatyczny – kreują sytuację, w której bliska osoba rzekomo znajduje się w areszcie i jedynym ratunkiem jest wpłacenie kaucji. Kwoty są zazwyczaj ogromne, ale pod wpływem emocji i stresu seniorzy często bez zastanowienia decydują się na wypłatę oszczędności życia i przekazanie ich obcej osobie.
Oszustwa tego typu opierają się na psychologicznych mechanizmach manipulacji. Przestępcy wykorzystują przede wszystkim strach o bliskich i poczucie odpowiedzialności. Starsze osoby, szczególnie te samotne, często są bardziej podatne na takie działania, ponieważ nie mają w pobliżu kogoś, kto mógłby im pomóc spojrzeć na sprawę obiektywnie. Oszuści są mistrzami w budowaniu presji czasu – naciskają, mówiąc, że decyzja musi zapaść natychmiast, że od niej zależy los kogoś z rodziny. W ten sposób osoba nie ma chwili na zastanowienie czy wykonanie telefonu do bliskich, by zweryfikować prawdziwość informacji.
Walka z tego rodzaju przestępczością wymaga nie tylko skutecznych działań policji, ale przede wszystkim edukacji i uświadamiania seniorów. Kluczowe jest, by osoby starsze wiedziały, że w każdej sytuacji mają prawo się rozłączyć, zadzwonić do kogoś bliskiego i sprawdzić informacje. Rodzina oraz sąsiedzi powinni regularnie rozmawiać z seniorami o zagrożeniach, uczulać ich na tego typu praktyki i wzmacniać w nich poczucie, że nie są sami i zawsze mogą poprosić o pomoc.
Podczas spotkania z seniorami przekazano materiały edukacyjne w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Edukacyjnej #ZnamTeNumery zainicjowanej przez Komendę Główną Policji, kampanii prewencyjnej Policji i PZU pod hasłem „A kto tu się podszywa?”. Uczestnicy wydarzenia otrzymali policyjne ulotki edukacyjne, m.in. „Seniorze nie daj się oszukać! Porady prewencyjne”, powstałe w ramach współpracy Wydziału Prewencji KWP w Krakowie z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Policji (IPA) Region Kraków. Zaprezentowano Krajową Mapę Zagrożeń Bezpieczeństwa- interaktywne narzędzie Policji umożliwiające zgłaszanie przypadków naruszających porządek i bezpieczeństwo.
